Yönetim Fonksiyonları Yönetim fonksiyonları, bir kişi veya bir birim tarafından gerçekleştirilebilen ve sonuca yönelik iş, görev ve prosedürleri kapsamaktadır. Bu konuda en kapsamlı çalışmayı gerçekleştiren kişi, Fransız yönetim bilimci Henri Fayol'dur. 1916 yılında yazdığı "Genel ve Endüstriyel Yönetim" adlı kitabında yönetimin beş temel fonksiyonu olduğunu belirtmiştir. Fayol, aynı zamanda planlama kavramını yönetim bilimine kazandıran ilk kişidir. Yönetimin beş fonksiyonu şunlardır: Planlama Planlama, bir ya da birden fazla görevin gerçekleştirilmesi için "ne", "nerede", "ne zaman", "nasıl" ve "kim" sorularının yanıtlarının belirlenmesidir. Planlama, yapılacak iş veya görevin önceden taslağının oluşturulması anlamına gelir. İyi bir yönetici, ne yapacağını önceden bilerek ona göre hareket eder. Planlama, belirli bir eylemi yürütme esnasında değil, önceden kararlaştırma sürecidir. Bu süreç, belirsizliğin önceden düşünülmesi, programlanması ve tasarlanması gerektiğinden oldukça zorlayıcı olabilir. Planlama, disiplinli ve düşünceli hareket etmeyi gerektirir; bu da bazı kişiler için zorlayıcı olabilir. Ayrıca, planlara zaman zaman karşı çıkan ve direnenlerin olması da planlamayı zorlaştırabilir. Organizasyon Organizasyon, planlamada belirlenen işletme amaçlarına ulaşmak için seçilen işlerin, kişilerin ve iş yerlerinin arasındaki yetki ilişkilerinin kurulması faaliyetlerinin bütünüdür. Organizasyon, çalışan kişilerin belirli amaçlara ulaşmalarını etkin hale getirmesi ve birlikte çalışma olanağı vermesi açısından oldukça önemlidir. Organizasyon, işletmeler için iş görenlerin görevleri arasında bağlantılar kurulmasını sağlamaktadır. Yönlendirme Yönlendirme, planların yapılması ve gerekli organizasyon yapısının oluşturulması sonrasında, ortak amaç doğrultusunda harekete geçme işlemini ifade eder. Yöneticinin çalışanların çalışmalarını etkilemesi ve onlara ne yapmaları gerektiğini bildirmesi ile ilgili işleri kapsamaktadır. Yöneticiler, bunu açık, kesin, eksiksiz ve mantığa uygun emirler vererek uygular. Bu şekilde verilen emirler, çalışanların verimliliğini olumlu yönde etkiler. Koordinasyon Koordinasyon, çalışmayı kolaylaştırmak ve gereken başarıyı sağlamak amacıyla bir işletmenin tüm faaliyetlerinin uyum içinde yürütülmesi sürecidir. İşletmenin büyüklüğüne göre koordinasyonun önemi artmaktadır. İşletmenin amacına ulaşmasını sağlayacak seviyede çalışanların çabalarının birleştirilmesi oldukça önemlidir. Kontrol Kontrol, belirlenen hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilen faaliyetlerin izlenmesi ve değerlendirilmesidir. Kontrol süreci, performansın ölçülmesi, sapmaların belirlenmesi ve gerekli düzeltici önlemlerin alınmasını içerir. İyi bir kontrol sistemi, işletmenin verimliliğini ve etkinliğini artırır.
Yönetim fonksiyonları, işletmelerin verimli ve etkili bir şekilde çalışmasını sağlar. Bu fonksiyonlar, yöneticilerin stratejik kararlar almasını ve çalışanların koordineli bir şekilde çalışmasını mümkün kılar. Fayol’un bu beş fonksiyonu, günümüzde de geçerliliğini korumakta ve yönetim biliminde temel yapı taşları olarak kabul edilmektedir. |